Terminowe regulowanie należności podatkowych jest obowiązkiem podatnika niezależnie od tego, czy jest on zwykłym konsumentem, czy też prowadzi działalność gospodarczą. Jakie są konsekwencje niezapłacenia podatku w terminie? Nieuregulowana w ustawowym terminie należność podatkowa jest określana jako zaległość podatkowa. Aby uniknąć sankcji ustawowych, podatnik może zwrócić się do Urzędu Skarbowego o odroczenie terminu zapłaty podatku lub rozłożenie płatności na raty.
Sankcje z tytułu niezapłacenia podatku
Kwestie związane z konsekwencjami za niezapłacenie w terminie należnego podatku zostały określone w Kodeksie karno-skarbowym (art. 57 § 1). Zgodnie z ustawą, uporczywy brak zapłaty podatku dochodowego jest postrzegany jako wykroczenie skarbowe i z tego tytułu podlega karze grzywny. Jaka jest wysokość kary z tytułu uporczywej zwłoki w zapłacie podatku dochodowego od osób fizycznych? Maksymalna wysokość grzywny jest ustalana na podstawie minimalnego wynagrodzenia w danym roku i może wynosić od jednej dziesiątej (minimalny wymiar grzywny) aż do dwudziestokrotności najniższego wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę.
Ponieważ w 2021 roku wynagrodzenie osiągane z tytułu umowy o pracę nie może być niższe niż 2 800 złotych, oznacza to, że grzywna może wynosić od 280 złotych do 56 000 złotych. Z kolei, gdy nie ma wątpliwości co do popełnionego czynu , kara w formie mandatu nie może przekraczać dwukrotności minimalnego wynagrodzenia, tj. 5 600 zł.
Wymiar kary grzywny jest ustalony z uwzględnieniem takich czynników charakteryzujących podatnika, jak jego:
- sytuacja majątkowa, dochody,
- stosunki rodzinne,
- możliwości zarobkowe.
Sprawa podatnika, który nie zgodzi się na przyjęcie mandatu, będzie rozstrzygana przez sąd.
Odsetki od podatku niezapłaconego w terminie
Oprócz możliwych sankcji przewidzianych w prawie karno-skarbowym, należy liczyć się również z koniecznością zapłaty odsetek od zaległości podatkowych (podstawowa stawka wynosi 8% w skali roku). Podatnik powinien pospieszyć się z zapłatą zaległego podatku – odsetki są naliczane wraz z każdym kolejnym dniem!
Jeśli chodzi o sposób naliczania odsetek od zaległości podatkowych – są one zaokrąglane do pełnych złotówek (np. kwota 100,60 zł jest zaokrąglana do 101 zł, zaś 85,21 zł zaokrągla się w dół, tj. do 85 zł). Podatnik nie musi regulować odsetek, jeśli obliczona wartość nie jest wyższa niż 3-krotność kwoty poobieranej przez operatora – obecnie granica ta jest ustalona na poziomie 8,70 zł.
Odsetki są naliczane według wzoru:
(liczba dni zwłoki x stopa oprocentowania x kwota zaległości) / 365
Z kolei podana wcześniej stawka 8% może zostać obniżona o połowę, tj. do 4%. Takie rozwiązanie może być zastosowane, gdy zostaną spełnione wszystkie poniższe warunki:
- zaległość podatkowa musi wynikać z korekty deklaracji przedłożonej w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym upływał termin złożenia deklaracji
- w ciągu 7 dni od złożenia korekty zaległość podatkowa zostanie uregulowana
- korekta rozliczenia jest inicjatywą podatnika bez udziału, wskazań czy decyzji urzędników.
