Prowadzisz działalność gospodarczą i jesteś czynnym podatnikiem VAT? Sprawdź, czy i Ciebie dotyczy tzw. split payment. Na czym polega mechanizm podzielonej płatności, od jakiej kwoty obowiązuje i jakie są sankcje za jego nieprzestrzeganie? Przygotowaliśmy dla Ciebie wszystkie niezbędne informacje „w pigułce”, abyś mógł do nich wracać zawsze w przypadku pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości.
Na czym polega split payment?
Split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności (MPP) to nic innego jak mechanizm polegający na podziale płatności za usługę lub towar na kwotę netto i podatek VAT.
Głównym celem wprowadzenia mechanizmu podzielonej płatności było przeciwdziałanie oszustwom podatkowym oraz uszczelnienie VAT.
Mechanizm podzielonej płatności (MPP) – jak przebiega jego proces?
W jaki sposób przebiegają transakcje z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności?
Kluczowy jest tu sposób dokonania płatności za towary lub usługi. W przypadku split payment, jest to tzw. komunikat przelewu, czyli formularz zawierający następujące dane:
- NIP podmiotu sprzedającego,
- oznaczenie faktury VAT,
- kwotę podatku VAT,
- kwotę brutto.
Co ważne, nabywca towarów lub usług nie dokonuje dwóch przelewów. To bank zajmuje się rozdzieleniem przelewu na dwa konta: kwoty netto na rachunek rozliczeniowy podmiotu sprzedającego oraz kwoty podatku VAT na rachunek VAT.
Specjalny rachunek VAT – jak działa?
Specjalny rachunek VAT sprzedawcy, o którym wcześniej pisaliśmy, jest tworzony przez bank „automatycznie” w przypadku posiadania rachunku firmowego. Nie trzeba zakładać go samodzielnie ani dodatkowo za niego płacić.
Co ważne, w przypadku otrzymania na to konto VAT środków w ramach mechanizmu podzielonej płatności, nie można nimi dowolnie dysponować, np. wypłacać ich lub przelewać na inne konto. Ten rachunek jest właśnie po to, by zabezpieczyć m.in. zapłatę składek ZUS czy podatku VAT.
Stosowanie split payment – kogo dotyczy?
Transakcje z zastosowaniem mechanizmu split payment dotyczą określonych kategorii podmiotów. Są to jedynie przedsiębiorcy i czynni podatnicy VAT, opłacający transakcje przelewem w polskich złotych.
W związku z tym, mechanizm podzielonej płatności nie dotyczy osób fizycznych, osób niebędących płatnikami VAT oraz tych podmiotów, które rozliczają się kartą lub gotówką.
Warto również zauważyć, że split payment może być obowiązkowy lub opcjonalny.
Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności
Kiedy mechanizm podzielonej płatności jest obowiązkowy? Aby stał się obligatoryjny, muszą być spełnione 2 główne przesłanki (jednocześnie):
- wartość brutto całej faktury musi wynosić powyżej 15 000 zł,
- transakcja obejmuje usługi lub towary wymienione w załączniku nr 15 do Ustawy o podatku od towarów i usług (tj. Ustawy o VAT).
W wyżej wymienionym załączniku znajdują się m.in. usługi budowlane, oleje, paliwa, motocykle, elektronika, części do aut, a także niektóre metale.
Dobrowolny mechanizm podzielonej płatności
Czy mechanizm podzielonej płatności można stosować również w innych przypadkach? Tak, ale nie jest to wówczas obowiązkowe.
To, czy zostanie dokonany podział płatności, jest decyzją nabywcy. W każdym przypadku, jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą i jesteś VAT-owcem, możesz wybrać komunikat przelewu, a sprzedawca nie może odmówić przyjęcia płatności w ten sposób.
Zalety i wady mechanizmu podzielonej płatności
Mechanizm podzielonej płatności (MPP) ma zarówno zalety, jak i wady.
Zalety split payment
Do zalet mechanizmu podzielonej płatności zaliczają się przede wszystkim:
- uszczelnienie systemu podatkowego państwa,
- minimalizacja wyłudzeń podatku VAT.
Dodatkowo, w kontekście sytuacji nabywców, korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności może stanowić skuteczną ochronę przed odpowiedzialnością w sytuacji zakwestionowania konkretnej transakcji przez Urząd Skarbowy.
Wady split payment
Split payment ma nie tylko zalety, ale i wady.
Obejmują one m.in.:
- ograniczenie swobodnego dysponowania pieniędzmi (z uwagi na fakt, że środki ulokowane na rachunku VAT nie mogą być wydatkowane na dowolne cele),
- większy wysiłek związany m.in. z pilnowaniem wpływów nie tylko na rachunek rozliczeniowy dostawcy, ale i jego konto VAT,
- wzrost kosztów księgowych.
Sankcje za brak stosowania MPP
Niestosowanie się do mechanizmu podzielonej płatności (w przypadku spełnienia jej przesłanek) grozi sankcjami nakładanymi przez Naczelnika Urzędu Skarbowego lub Celno-Skarbowego.
Wystawienie faktury bez wymaganego oznaczenia (adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”) generuje dodatkowe zobowiązanie podatkowe wynoszące 30% kwoty podatku VAT wskazanej na fakturze.
Mechanizm podzielonej płatności szansą czy zagrożeniem dla polskich przedsiębiorców?
Jako że mechanizm podzielonej płatności działa w polskim systemie prawnym już od dłuższego czasu, można pokusić się o jego ocenę w kontekście funkcjonowania polskich przedsiębiorców.
Czy jest to rzeczywiście jedynie uciążliwy obowiązek? W przypadku świadomych przedsiębiorców, split payment ma szansę stać się cennym narzędziem do minimalizacji ryzyk podatkowych. Kluczem do tego jest natomiast dogłębne zrozumienie tego mechanizmu, a także podejmowanie trafnych decyzji, kiedy go stosować.
Potrzebujesz pomocy lub doradztwa księgowego w zakresie split payment? Zapraszamy do kontaktu z naszym biurem rachunkowym Value Business.
